Σε τρία βήματα μπορεί να γίνει πλέον η ρύθμιση χρεών μέσω του νόμου «Ρύθμιση Οφειλών και Παροχή 2ης Ευκαιρίας» στο πτωχευτικό δίκαιο του Ν.4738/2020 και το οποίο αφορά τόσο στα νοικοκυριά, όσο και στις επιχειρήσεις.
Ποια είναι αυτά, τι ευκαιρίες προσφέρει ο νόμος και τι παγίδες κρύβει; Ο Δημήτρης Δημητρίου, CEO της CPA, απαντά σε όλα τα κρίσιμα σημεία που πρέπει να γνωρίζουμε!
Κε Δημητρίου, τι διαφορετικό έφερε ο νέος εξωδικαστικός μηχανισμός και η εξυγίανση μέσω του νέου πτωχευτικού δικαίου;
Το νέο καθεστώς διευθέτησης οφειλών που θεσπίστηκε με τις διατάξεις του Ν.4738/2020, διαμορφώνει ουσιαστικά ένα πλαίσιο αντιμετώπισης της οικονομικής αδυναμίας των οφειλετών, της συνολικής ικανοποίησης των πιστωτών και της απαλλαγής από χρέη, ενώ περιλαμβάνει και τις ανάλογες διαδικασίες.
Ποιοι μπορούν να ενταχθούν στο νόμο;
Απευθύνεται σε επιχειρήσεις, καθώς και σε φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες. Μπορούν όλοι να αιτηθούν την ένταξή τους, ακολουθώντας συγκεκριμένα βήματα που τους δίνουν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις οφειλές τους και να συνεχίσουν την επιχειρηματική δραστηριότητά τους. Ο ακριβής τρόπος, εξαρτάται από την τρέχουσα οικονομική και περιουσιακή τους κατάσταση, η οποία θα εξεταστεί ενδελεχώς, προκειμένου να βγει η κατάλληλη ρύθμιση, με τον ανάλογο αριθμός δόσεων οφειλής.
Τα χρέη που ρυθμίζονται είναι χρέη απέναντι και σε ιδιώτες και στο δημόσιο;
Είναι χρέη φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων προς τράπεζες, δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία και για περιπτώσεις που το 90% (τουλάχιστον) της οφειλής, οφείλεται σε πάνω από έναν χρηματοδοτικό φορέα, ή για σύνολο οφειλών προς πιστωτές που υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ. Πιστέψτε με, αφορά μεγάλο αριθμό!
Ποιοι είναι λοιπόν αυτοί οι νέοι τρόποι αντιμετώπισης των χρεών;
Τρεις είναι πλέον οι τρόποι διευθέτησης που μπορούν να ακολουθήσουν οι οφειλέτες, δηλαδή 3 εναλλακτικές διαχείρισης των χρεών υπάρχουν και είναι οι εξής: Εξωδικαστικός Μηχανισμός, Εξυγίανση & Αναδιάρθρωση και τέλος, 2η Ευκαιρία με Πτώχευση.
Μας λέτε, όσο πιο κατανοητά γίνεται, λίγα λόγια για την κάθε εναλλακτική;
Βεβαίως. Στην πρώτη περίπτωση, τον Εξωδικαστικό Μηχανισμό, θα μπορεί κάποιος να ρυθμίσει τα χρέη του σε πολύ περισσότερες δόσεις από εκείνες που υπήρχαν ως σήμερα, και με γρήγορες διαδικασίες, πχ έως και 240 δόσεις για δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία και έως 420 δόσεις για τις τράπεζες. Στη δεύτερη περίπτωση, εκείνη της Εξυγίανσης και Αναδιάρθρωσης, (το παλαιό άρθρο 106α του προ πτωχευτικού κώδικα), απαιτείται κατάρτιση σχετικής Έκθεσης και Σχεδίου Συμφωνίας Αναδιάρθρωσης Οφειλών από ειδικό Εμπειρογνώμονα, μια διαδικασία που θεωρείται επιτυχής βέβαια, μόνο αν την υπερψηφίσει η πλειοψηφία των πιστωτών. Στην τρίτη περίπτωση, τη 2η Ευκαιρία δηλαδή με Πτώχευση, παρέχεται η πλήρης διαγραφή όλων των χρεών του οφειλέτη, με ταυτόχρονη ρευστοποίηση όμως της περιουσίας του. Είναι σημαντικό να σημειωθεί σε αυτό το σενάριο μάλιστα, ότι η πρώτη κατοικία δεν προστατεύεται πια.
Οι πολλές δόσεις και το κούρεμα που ακούγονται, θα αφορούν σε όλους τους οφειλέτες και όλα τα ποσά;
Μιλάτε για περίπτωση του εξωδικαστικού μηχανισμού όπου η ρύθμιση χρεών, ανάλογα με τον οφειλέτη και τις οικονομικές του δυνατότητες, θα μπορεί πράγματι να φτάσει σε μεγάλο αριθμό δόσεων όπως αναφέρθηκα παραπάνω, αν κριθεί ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις, οι εξασφαλίσεις όπως λέμε και στην τραπεζική ορολογία. Το ποσό της δόσης καθώς και ο αριθμός υπολογίζεται βάσει ειδικού αλγορίθμου, ο οποίος λαμβάνει υπόψη όλες τις διαθέσιμες παραμέτρους. Σε αντίθετη περίπτωση, αν κριθεί δηλαδή με αντικειμενικά κριτήρια ότι δεν υπάρχει βιώσιμη λύση, μπορεί πράγματι να υπάρξει γενναίο κούρεμα οφειλών. Να ειπωθεί εδώ, ότι αν για οποιοδήποτε λόγο ο οφειλέτης δε μπορέσει να είναι συνεπής στις πληρωμές των δόσεων για 3 συνεχόμενους μήνες, τότε η ρύθμιση χάνεται και δεν ισχύει πλέον.
Το σενάριο της πτώχευσης συμφέρει, όταν το χρέος δεν είναι βιώσιμο; Αν καταφύγει σε αυτό ο οφειλέτης, τι θα σημαίνει για το παρόν και το μέλλον του;
Πρέπει να είμαστε απόλυτα ξεκάθαροι ως προς αυτό, καθώς αποτελεί σημείο αγκάθι του εν λόγω νόμου και χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Όπως προανέφερα, πτώχευση μπορεί να σημαίνει μεν διαγραφή των οφειλών, με ταυτόχρονη όμως ρευστοποίηση της περιουσίας όταν υπάρχει, καταργείται δε πλέον η προστασία της πρώτης κατοικίας. Αυτό που θα μπορεί μόνο να κάνει ο πτωχευμένος, είναι να νοικιάσει την κατοικία του για κάποια έτη, ή αργότερα να την επαναγοράσει στην τρέχουσα εμπορική της αξία, ενώ αν υπάγεται στην κατηγορία εκείνων που αποκαλούμε ευάλωτα νοικοκυριά, θα λαμβάνει ένα κρατικό στεγαστικό επίδομα, βοήθημα δηλαδή.
Και αν ο οφειλέτης έχει ενστάσεις και δε δέχεται τίποτα από τα παραπάνω;
Δε θα έχει τέτοιο δικαίωμα! Θα πρέπει να επιλέξει έναν από τους 3 δρόμους που προανέφερα και να τον ακολουθήσει μέχρι τέλους. Θέλω να πω, ότι αφού ξεκινήσει αυτή η διαδικασία, θα είναι υποχρεωμένος να δεχθεί τη ρύθμιση και μάλιστα όλων συνολικά των οφειλών του τράπεζες και δημόσιο. Η δε αίτηση υποβάλλεται και προχωράει ηλεκτρονικά, σε πλατφόρμες της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και σα διαδικασία ολοκληρώνεται μέσα σε 2 μήνες.