Με το νέο νόμο 4864/2021, προωθείται σε μια άκρως κομβική για την οικονομία μας συγκυρία, η σύμπτυξη και απλοποίηση των διαδικασιών αξιολόγησης και υλοποίησης των λεγόμενων «στρατηγικών επενδύσεων», επενδύσεων δηλαδή που έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για την εθνική ή την τοπική οικονομία, ενώ επιφέρουν σημαντικά αποτελέσματα ως προς την αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της χώρας.
Η δε παρακολούθηση της διαδικασίας υλοποίησης κάθε εγκεκριμένης από τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) επενδυτικής πρότασης, ανατίθεται στη Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Με στόχο λοιπόν την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων, την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα, ο νόμος ορίζει συγκεκριμένες προϋποθέσεις χαρακτηρισμού κατηγοριών και έγκρισης των στρατηγικών επενδύσεων. Ποιες είναι αυτές;
Οι 5 Κατηγορίες και τα Κριτήρια Στρατηγικών Επενδύσεων
Οι Στρατηγικές Επενδύσεις λοιπόν του ν.4864/2021, συνοπτικά διακρίνονται στις κάτωθι κατηγορίες:
- «Στρατηγικές Επενδύσεις 1»: Είναι εκείνες των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός, ανεξαρτήτως τομέα επένδυσης, είναι μεγαλύτερος των 40.000.000 ή των 75.000.000 ευρώ, ενώ δημιουργούν με βιώσιμο τρόπο 75 τουλάχιστον νέες Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (Ε.Μ.Ε.).
- «Στρατηγικές Επενδύσεις 2»: Αφορούν στους τομείς της αγροδιατροφής, έρευνας και καινοτομίας, βιοτεχνολογίας, πολιτιστικής και δημιουργικής βιομηχανίας, ρομποτικής, τεχνητής νοημοσύνης, ιατρικού τουρισμού, διαχείρισης απορριμμάτων και αποβλήτων, διαστημικής βιομηχανίας, με προϋπολογισμό μεγαλύτερο από 20.000.000 ευρώ. Ο επενδύσεις εδώ σε μεγάλο βαθμό, έχουν σκοπό τον εκσυγχρονισμό και ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων. Στην ίδια κατηγορία, εντάσσονται και οι επενδύσεις εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων.
- «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας»: Προωθούν την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος, τις επενδύσεις υποδομής με συγκεκριμένα ενεργειακά κριτήρια για την κατασκευή νέων κτιρίων, συστημάτων που συνδυάζουν σταθμό ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και συστημάτων παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου, αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε., ή εγκαταστάσεις θαλάσσιων αιολικών ή πλωτών φωτοβολταϊκών πάρκων. Η κατηγορία περιλαμβάνει ευρύτερα, κάθε επένδυση η οποία ενισχύει ξεκάθαρα την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της σε διεθνές επίπεδο. Απαραίτητη όμως προϋπόθεση για την παροχή των ενισχύσεων στα επενδυτικά σχέδια της παρούσας κατηγορίας, είναι η ολοκλήρωση της υλοποίησής τους μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2025!
- «Στρατηγικές Επενδύσεις Ταχείας Αδειοδότησης»: Αποτελούν υφιστάμενες επενδύσεις, στρατηγικές ή μη, οι οποίες προβαίνουν σε αναδιάρθρωση, εκσυγχρονισμό ή επέκταση των εγκαταστάσεών τους και ο συνολικός τους προϋπολογισμός είναι μεγαλύτερος των 15.000.000 ευρώ, εφόσον διατηρούνται 100 τουλάχιστον υφιστάμενες Ε.Μ.Ε.
- «Αυτοδίκαια Εντασσόμενες Στρατηγικές Επενδύσεις»: Είναι οι επενδύσεις, οι οποίες έχουν εγκριθεί είτε από τη Διυπουργική Επιτροπή Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (Δ.Ε.Σ.Δ.ΙΤ.), είτε από την Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ν. 4799/2021. Στην κατηγορία αυτή, εντάσσονται και οι επενδύσεις που αποτελούν Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Important Projects of Common European Interest – IPCEI) νομικών προσώπων, με προϋπολογισμό μεγαλύτερο των 20.000.000 ευρώ. Εδώ εντάσσονται και οι λεγόμενες «Στρατηγικές Επενδύσεις Χωρικής Οργάνωσης των Επιχειρήσεων», οι οποίες αφορούν στην ανάπτυξη επιχειρηματικών πάρκων έκτασης τουλάχιστον 500 στρεμμάτων.
Σημειώνεται τέλος, ότι για τον χαρακτηρισμό μιας επένδυσης ως στρατηγικής, η Δ.Ε.Σ.Ε. λαμβάνει υπόψη -όπως είναι φυσικό- επιπλέον κριτήρια όπως είναι η οικονομική βιωσιμότητα, η χρηματοοικονομική επάρκεια της προτεινόμενης επένδυσης και η φερεγγυότητα του επενδυτή, η αποδεδειγμένη εμπειρία του φορέα επένδυσης σε αντίστοιχα έργα, ακόμα και το προφίλ των τρίτων μερών που θα τον υποστηρίξουν στην εκτέλεση της επένδυσης ή θα συμμετάσχουν στη χρηματοδότησή του. Στα καλά νέα του νόμου, εντάσσεται και το ότι η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων είναι υποχρεωμένη πλέον να αποφασίζει γρήγορα, ήτοι μέσα σε προθεσμία 30 ημερών, γεγονός που θα οδηγήσει επιτέλους στην επιτάχυνση των διαδικασιών αξιολόγησης, αφήνοντας πίσω τις χρονοβόρες και «εχθρικές» για υποψήφιους επενδυτές διαδικασίες του παρελθόντος!