Της Ειρήνης Τσεσμελή, Οικονομική Σύμβουλος – Λογίστρια, CPA
Μετά από έτη προσπαθειών, από το 2019, ο Σύλλογος Μονογονεϊκή Οικογένεια και Γυναικά εισακούσθηκε για το δικαίωμα εργασίας των φοιτητών που λαμβάνουν σύνταξη από χηρεία – θάνατο. Οι αρμόδιοι έπραξαν τα δίκαια και με τον νόμο 5078/12.2023 αρ.119 επέτρεψαν την εργασία χωρίς να επηρεάζει τη σύνταξη που λαμβάνουν για αυτούς που ανήκαν στην περίοδο του 2016 και πίσω.
Μάλιστα με την Διευκρινιστική ΑΔΑ ΨΩΚΠ46ΝΛΔΓ-64Ο/27.02.2024 που κοινοποιήθηκε στον ΕΦΚΑ πλέον αντικαθίσταται ο δυσμενής νομός 4611.
Τι ισχύει; Με τις διατάξεις του άρθρου 119 του ν.5078 / 2023 (ΦΕΚ Α’ 211/20.12.2023) « Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξ ορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της Δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις 765» επέρχονται ουσιώδεις βελτιωτικές μεταβολές.
α) ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις χορήγησης σύνταξης θανάτου σε δικαιοδόχα τέκνα θανόντων πριν την 13.5.2016 και
β) ως προς την παρεχόμενη κοινωνικοασφαλιστική προστασία στα αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα με βαριές αναπηρίες ανεξάρτητα από φορέα ασφάλισης των θανόντων γονέων.
Δηλαδή βάση της κοινοποιούμενης διάταξης, τέκνα ορφανά τα οποία είχαν δικαιωθεί σύνταξη λόγω θανάτου πριν την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 12 του ν.4387/2016 και των οποίων η σύνταξη διακόπτονταν σε περίπτωση εργασίας ή μη φοίτησης στη τριτοβάθμια εκπαίδευση, εξακολουθούν να λαμβάνουν το ποσό σύνταξης που έχουν αρχικά δικαιωθεί μέχρι την συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας εφόσον παραμένουν άγαμα.
H χορήγηση της σύνταξης στην κατηγορία αυτή των δικαιοδόχων τέκνων θανόντων προϋφιστάμενες διατάξεις, πχ. καταστατικές διατάξεις του πρώην ΟΑΕΕ, που προέβλεπαν διαφορετικό του 24ουανώτατο ηλικιακό όριο χορήγησης της σύνταξης θανάτου σε προστατευόμενα υγιή τέκνα, παύουν να εφαρμόζονται από την έναρξη ισχύος των κοινοποιούμενων διατάξεων του άρθρου 119 δηλαδή από 20.12.2023. Εάν η σύνταξη του δικαιοδόχου τέκνου είχε διακοπεί πριν την έναρξη ισχύος του ν.5078/2023, δηλαδή πριν τις 20.12.2023, τότε απαιτείται η υποβολή νέας αίτησης προκειμένου για την επαναχορήγηση της σύνταξης θανάτου, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της κοινοποιούμενης διάταξης δηλαδή της μη συμπλήρωσης του 24ου έτους και της αγαμίας. Η αίτηση κατατίθεται στον e-ΕΦΚΑ και τα οικονομικά αποτελέσματα εκκινούν από την ημερομηνία υποβολής της νέας αυτής αίτησης και το νωρίτερο από 20.12.2023.
Έτσι σε όσους φοιτητές είχε διακοπεί η σύνταξη θα πρέπει να επανέλθουν με υποβολή αίτησης στα αρμόδια ΕΦΚΑ και δεν έχουν περάσει τo 24ο έτος της ηλικίας τους ώστε να συνεχίζουν να το λαμβάνουν ξανά.
Το ίδιο ισχύει και για τα ανάπηρα τέκνα και αλλάζουν τo ποσοστό κατανομής της σύνταξης χηρείας στον γονέα και στα παιδιά με προσαύξηση για τα παιδιά έως 20%.
Για τους διαζευγμένους και επιζώντες ο επιμερισμός του ποσού της σύνταξης θα γίνει με βάση τα όσα ορίζονται από τις διατάξεις των περιπτώσεων Α΄, Β΄ και Γ΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 12 του ν. 4387/16 αλλά κοινοποιούμενων διατάξεων του άρθρου 119 εμπίπτουν και οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 155 παρ.4 του ν.5078/2023.
Σε περίπτωση έναρξης καταβολής της σύνταξης πριν την 20.12.2023 δηλαδή πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου 119 απαιτείται υποβολή νέας αίτησης από τον δικαιούχο. Τα οικονομικά αποτελέσματα εκκινούν από την ημερομηνία υποβολής της νέας αίτησης και το νωρίτερο από 20.12.2023, ημερομηνία δημοσίευσης του ν.5078/2023.
Για επιπλέον πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στον αρμόδιο κατά τόπους ΕΦΚΑ που θα σας καθοδηγήσουν.
Ομοίως με τον 5078 σε συνάρτηση με τον νόμο 4488/2023 αρ.23 οι ΑΜΕΑ που έχουν υποστηριχθεί με ψυχολογική υποστήριξη και θεωρείται από τους αρμοδίους ιατρούς απαραίτητο να εργαστούν για την κοινωνική τους ένταξη και την ψυχολογική ή ψυχική τους ανάταση τους επιτρέπεται το δικαίωμα της εργασίας χωρίς την διακοπή η την μείωση της σύνταξης από αναπηρία.
