Του Δημήτρη Δημητρίου, CEO της CPA.
Η μακροχρόνια κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος τόσο στη χώρα μας όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο την τελευταία 10ετία, είχε ως συνέπεια βαθιές αλλαγές στη διασφάλιση και τη βιώσιμη χρηματοδότηση. Γιατί όπως συμβαίνει συνήθως, το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι αυτό που εφαρμόζει και επιφέρει κανονιστικά πλαίσια σε κάθε χώρα. Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός άλλωστε, έχει ξεκάθαρα συνδέσει τα τελευταία χρόνια την αξιολόγηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (τράπεζες) και των επιχειρήσεων, με την προσαρμογή τους στις σύγχρονες απαιτήσεις και προκλήσεις της οικονομικής βιωσιμότητας.
Ας εξετάσουμε αρχικά τι είναι το ESG
To ESG είναι ακρωνύμιο για τους δείκτες Environmental, Social and Governance, οι οποίοι πρέπει να ορίζουν πλέον τη λειτουργία κάθε επιχείρησης και να αποτυπώνουν την ορθή πολιτική της σε σχέση με το περιβάλλον, την κοινωνία και την διακυβέρνηση που ασκεί. Αποτελεί το νέο εργαλείο μέτρησης που θα εξασφαλίζει βιώσιμη χρηματοδότηση για κάθε οντότητα μέσα από τον έλεγχο, την εποπτεία και την αυτοαξιολόγηση. Παράγοντες αειφορίας (ESG Factors), θεωρούνται τα γεγονότα τα οποία μπορεί να ευθύνονται για αρνητικές επιπτώσεις στις αποδόσεις των χαρτοφυλακίων.
Η σύνθεση του ESG περιλαμβάνεται στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό «Climate Benchmarks Regulation (EU 2019/2089)», ο οποίος προασπίζει τη μετάβαση και την εφαρμογή ενός δείκτη μέτρησης μέσω μεθοδολογίας για το Περιβάλλον, την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και την Εταιρική Διακυβέρνηση, ενώ παρέχει στους επενδυτές μια ξεκάθαρη εικόνα της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, προκειμένου να εξασφαλιστεί η επένδυσή τους. Βέβαια, οι τράπεζες λαμβάνουν επίσης υπόψη τους
- τον κανονισμό Sustainable Finance Disclosure Regulation (EU 2019/2088) που αφορά στην οικονομική βιωσιμότητα των επενδύσεων, μετρώντας τον κίνδυνο και τη βιωσιμότητα κάθε επένδυσης,
- όπως και τον κανονισμό Taxonomy Regulation (EU 2020/852), σχετικά με την εναρμόνιση και ταξινόμηση των οικονομικών προϊόντων ως βιώσιμα σε επίπεδο ΕΕ και με στόχο την προώθηση επενδύσεων για την ανάπλαση ή αντικατάσταση προϊόντων σε πράσινα.
Οι τράπεζες λοιπόν, σύμφωνα με το Sustainable Finance, θα πρέπει να αξιολογήσουν την οικονομική τους βιωσιμότητα με την απόλυτη προσαρμογή τους στο νέο κανονιστικό πλαίσιο, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να αξιολογήσουν τις επιχειρήσεις που αιτούνται χρηματοδότηση. Ο χρόνος προσαρμογής σύμφωνα με τους κανονισμούς και σε κάθε περίπτωση καθολικά, είναι το έτος 2024. Βρίσκονται συνεπώς στο σταυροδρόμι της αυτοαξιολόγησης, αλλά και της αξιολόγησης των πελατών τους. Τεράστια πρόκληση, αφού στο ίδιο σύντομο χρονικό διάστημα, θα πρέπει παράλληλα να θεσμοθετηθεί το πλαίσιο προσαρμογής και υιοθέτησης από τις ίδιες τις επιχειρήσεις.
Πώς το ESG επηρεάζει τις χρηματοδοτήσεις
Εάν λάβουμε υπόψη, ότι οι έμμεσοι επενδυτές μας (Ευρωπαϊκή Ένωση) πριν τοποθετήσουν τα χρήματα τους θέλουν να εξασφαλίσουν την βιωσιμότητα της χρηματοδότησης, τη μέτρηση του πιστωτικού κινδύνου (Credit Risk) και την πλήρωση των προϋποθέσεων της πράσινης ανάπτυξης, της εταιρικής διακυβέρνησης και της κοινωνικής εταιρικής ευθύνης, επαγωγικά συμπεραίνουμε, ότι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) θα καθυστερήσουν, με αβέβαιη τελικά την προβλεπόμενη επίτευξη απορρόφησής τους μέσα στην επόμενη 5ετία. Ήδη, οι επόπτες των μεγάλων τραπεζών εργάζονται πάνω στην εύρεση της μεθόδου μέτρησης, του τρόπο ελέγχου και του τρόπου αξιολόγησης που θα πρέπει να εφαρμοστούν, ώστε να ελέγχεται αν μια εταιρεία πληροί τους κανονισμούς ή όχι και σε ποιον βαθμό. Η βαθμολόγηση αυτή, θα αποτυπώνεται στην Score Card (κάρτα βαθμολόγησης) της κάθε επιχείρησης, αποδεικνύοντας ότι η επιχείρηση πληροί πράγματι τις προδιαγραφές ένταξης σε επενδυτικά προγράμματα ή λήψης δανείων από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Όπως αντιλαμβανόμαστε από τα παραπάνω, τα αξιολογικά κριτήρια και ο δείκτης ESG με τα οποία οφείλουν να εναρμονιστούν όλες οι χώρες σε τραπεζικό και επιχειρηματικό επίπεδο, δεν έχουν δυστυχώς ακόμα υιοθετηθεί, με ότι αυτό σημαίνει για το μέλλον των χρηματοδοτήσεων…
